Moord op de Susitna: hoe een lente-overstroming de waarheid over de verdwijning van Jessica Lawson onthulde

Zeven jaar lang was het officiële verhaal dat Jessica Lawson, een 27-jarige wandelaar uit Seattle, was geteisterd door de meedogenloze wildernis van Alaska. Ze stond geregistreerd als “vermist, vermoedelijk verdronken” in de Susitna River – een tragisch ongeluk op een van de meest onvoorspelbare waterwegen van de staat.

Maar de Susitna had een donkerdere waarheid verborgen onder de modder en de stenen.

In het voorjaar van 2023 openden ongewoon hevige dooi en historische overstromingen de rivierbedding, waardoor werd onthuld wat er verborgen zat: de resten van een vrouw, haar enkels vastgebonden met klimtouwen, met aan de uiteinden zware stenen. Dit was geen ongeluk. Dit was moord. En het spoor leidde naar een wazige bewakingsvideo van een tankstation uit 2016 – een video die rechercheurs eindelijk in staat stelde een verdachte te identificeren die ze nooit voor de rechter zouden brengen.

Een droomreis naar het noorden

Jessica Lawson droomde er altijd al van om door de wildernis van Alaska te reizen. In juli 2016 pakte de in Seattle wonende grafisch ontwerper haar koffers, bestudeerde de kaarten van Denali National Park en vertrok voor een meerdaagse solowandeling langs de Susitna River. Ze vertelde haar familie dat ze over vijf dagen terug zou bellen.

Haar laatste bevestigde waarneming was bij een tankstation buiten Talkeetna. Bewakingsbeelden toonden haar terwijl ze in haar blauwe SUV stopte om benzine en snacks te kopen. Een man in een zwarte pick-uptruck kwam op haar af, sprak kort en gaf haar aanwijzingen. Ze vertoonde geen tekenen van stress; Jessica stapte weer in haar auto en reed richting het park.

Twee dagen later vonden parkwachters van Denali National Park zijn tent, die 360 ​​meter van de rivier stond. Binnenin lagen zijn slaapzak, rugzak, portemonnee, satelliettelefoon en onaangeroerd eten. Zijn wandelschoenen waren schoon en droog bij binnenkomst.

Jessica was weg.

Een zoektocht zonder antwoorden

Aanvankelijke theorieën suggereerden een ongeluk. De snelle, ijskoude stroming van de Susitna-rivier zou zelfs de meest ervaren wandelaars kunnen meesleuren. Anderen vermoedden een aanval van een beer, maar de rust van het kamp en het onaangeroerde voedsel maakten dit onwaarschijnlijk.

De meest verontrustende theorie was dat er een misdrijf was gepleegd. De pompbediende was nu het doelwit van de belangstelling, maar de lage resolutie van de camera verhulde zijn gezicht en de kentekenplaat van de vrachtwagen.

Dagenlang kamden helikopters de rivier uit, volgden honden haar naar de oever en kamden vrijwilligers het omliggende bos uit. Er werd niets gevonden. Weken later werd de zoektocht gestaakt. Omdat er geen lichaam of bewijs werd gevonden, sloot de staat de zaak af vanwege een vermoedelijke verdrinking.

De rivier onthult haar geheim

Zeven jaar later trad de Susitna-rivier buiten haar oevers na een recordhoeveelheid smeltende sneeuw. IJsschotsen scheurden de oevers weg, verplaatsten rotsblokken en voerden jarenlang sediment af.

Twee inwoners van Talkeetna waren aan het vissen toen ze een laars zagen uitsteken uit een stuk nat grind. Toen ze hem uittrokken, ontdekten ze dat hij nog steeds vastzat aan een menselijk beenbot.

De staatspolitie arriveerde dezelfde dag. Forensische teams werkten langzaam en ontdekten een bijna compleet skelet in een natuurlijke holte in de rivierbedding. De resten waren verankerd aan twee gladde stenen, elk wogen ze tussen de 7 en 9 kilo, en werden aan de enkels vastgehouden door klimtouwen.

In de buurt lagen een verrotte blauwe regenjas, die paste bij de jas die Jessica bij haar uitrusting had gevoegd, en een gedeukte metalen thermosfles.

De theorie over het ongeluk is weerlegd. Iemand had ervoor gezorgd dat dit lichaam nooit meer boven water kwam.

Bevestiging – en een vleugje geweld

Tandheelkundige gegevens en een duidelijk zichtbare oude dijbeenfractuur bevestigden de identiteit van Jessica Lawsons stoffelijk overschot. Het forensisch onderzoek bracht ook een recente fractuur boven de oude verwonding aan het licht, die kort voor of tijdens haar overlijden was ontstaan. Deskundigen zeiden dat dit het gevolg was van een klap met een zwaar voorwerp, niet van een val.

Jessica werd aangevallen, gewogen en in de Susitna-rivier gegooid.

Terug naar het tankstation

Nu de zaak als moord is geclassificeerd, hebben de Alaska State Troopers alle aanwijzingen uit 2016 opnieuw onderzocht. De beste – en enige – aanwijzing waren de beelden van het tankstation in Talkeetna. Deze keer hadden ze betere middelen tot hun beschikking.

De tape werd naar het laboratorium van de FBI in Quantico gestuurd, waar neurale netwerksoftware de beelden frame voor frame verfijnde. Het gezicht van de man was nog steeds gedeeltelijk onherkenbaar, maar technici konden de meeste tekens op de kentekenplaat van de pick-up herstellen.

Door kruisverwijzingen in de DMV-gegevens kon de zoektocht worden teruggebracht tot één enkel voertuig: een zwarte pick-uptruck met kentekenplaten uit Montana die een week voordat Jessica verdween een boete had gekregen voor te hard rijden in Anchorage.

Eigenaar: Brian Rhodess, 42, uit Billings.

Een gewelddadig verleden

Rhodess had een crimineel verleden. Tien jaar eerder was hij veroordeeld voor mishandeling in de tweede graad nadat hij een vrouw had aangevallen op een wandelpad in Montana. Hij had enkele jaren in de gevangenis gezeten en verdiende vervolgens de kost als seizoenarbeider in de visserij en de bouw, vaak in Alaska. Hij had geen vaste verblijfplaats of nauwe sociale banden.

De rechercheurs waren ervan overtuigd dat ze de man hadden gevonden: een dakloze man met een geschiedenis van geweld tegen vrouwen. Hij was voor het laatst gezien toen hij met Jessica Lawson sprak en was ten tijde van haar verdwijning in de buurt.

Te laat voor gerechtigheid

Toen de autoriteiten in Alaska hem probeerden te ondervragen, was Rhodess al verdwenen. Zijn familie had sinds 2017 niets meer van hem vernomen. Ook zijn financiële en werkgegevens werden dat jaar verwijderd.

Grenscontroles leverden de laatste aanwijzing op: in maart 2017 was Rhodess’ busje geregistreerd toen het Canada binnenkwam. Hij kwam zonder papieren terug.

Een onderzoek door de Royal Canadian Mounted Police leverde een onverwacht resultaat op. In 2019 werd Rhodess dood aangetroffen in een budgetmotel in British Columbia. De oorzaak: zelfmoord. Omdat er geen vermoeden van kwaad opzet was, sloten de Canadese autoriteiten de zaak.

Een zaak die alleen in naam gesloten is

Voor rechercheurs in Alaska was dit zowel een oplossing als een teleurstelling. Indirect bewijs – zijn criminele verleden, zijn aanwezigheid bij het tankstation, zijn ontsnapping uit de Verenigde Staten – wees op Rhodess als hoofdverdachte. Maar zonder bekentenis, DNA-analyse of de mogelijkheid van vervolging kon de zaak alleen “bij wijze van uitzondering” worden gesloten vanwege de dood van de verdachte.

Jessica’s doodsoorzaak werd officieel gewijzigd van ongeluk naar moord. Voor haar familie was het het einde van een zeven jaar durende nachtmerrie, maar niet de gerechtigheid waarop ze hadden gehoopt.

“We weten wat er is gebeurd,”   zei een onderzoeker.   “We zullen nooit weten waarom.”

De Susitna-rivier stroomt nog steeds in de buurt van de plek waar Jessica Lawsons lichaam jarenlang onder de modder en rotsen lag. De rivier draagt ​​de last van een te laat opgeloste misdaad en herinnert ons eraan dat in de uitgestrekte wildernis van Alaska de doden niet altijd begraven blijven, maar soms wel de waarheid.