De Franklin-expeditie van 1845, een mislukte zoektocht naar de Noordwestelijke Doorvaart, blijft de aandacht trekken met 2,3 miljoen interacties met de hashtag #FranklinExpedition2025, aldus Social Blade. Geconserveerde mummies van bemanningsleden, zoals die van John Torrington, die in de jaren 80 op Beechey Island werden ontdekt, onthullen een angstaanjagend verhaal van hongersnood, loodvergiftiging en kannibalisme, aldus The Atlantic. Recente ontdekkingen van HMS Erebus (2014) en HMS Terror (2016), evenals drone-exploraties aan boord van de Terror in 2019, hebben nieuw licht geworpen op deze Arctische tragedie, aldus Parks Canada. Voor Facebook-gebruikers roepen de bevroren gezichten van Torrington en zijn teamgenoten de wanhoop op van een mislukte 19e-eeuwse reis, wat debatten aanwakkert over overleving, ontdekkingsreizen en de grenzen van het menselijk uithoudingsvermogen in het meedogenloze Arctische ijs.

Het bewaarde lichaam van John Torrington, een van de mummies die de Franklin-expeditie achterliet nadat de bemanning in 1845 verdwaalde in het Canadese Noordpoolgebied.

De Franklin-expeditie: een arctisch avontuur gedoemd te mislukken

In mei 1845 leidde Sir John Franklin, een ervaren officier in de Britse Royal Navy, 134 man aan boord van de HMS Erebus en HMS Terror vanuit Greenhithe, Engeland, om de Noordwestelijke Doorvaart te veroveren, aldus BBC History. Uitgerust met ironclads en 13.600 kg corned beef, 450 kg rozijnen en 19.000 liter augurken, duurde de expeditie drie jaar voorbereidingstijd, aldus The Guardian. De schepen werden voor het laatst gezien in juli 1845 in Baffin Bay, Canada, door een passerend schip, en verdwenen zonder overlevenden, aldus National Geographic. Deskundigen vermoeden dat beide schepen in 1846 vast kwamen te zitten in het ijs van de Straat Victoria, waardoor de bemanning strandde, aldus Parks Canada. Berichten op Instagram met de hashtag #FranklinVoyage, die naar verwachting 900.000 likes krijgen, delen beelden van de Erebus en de Terror. Ze bespreken hun lot en boeien het publiek.

De handen van John Hartnell, een van de lichamen van de Franklin-expeditie die in 1986 werden opgegraven en gefotografeerd door Hartnells achterneef, Brian Spenceley.

Het mislukken van de expeditie bracht de beperkingen van de 19e-eeuwse technologie aan het licht in het licht van de arctische omstandigheden, met temperaturen die daalden tot -50 °C en schepen die tot wel 18 maanden vastzaten in het ijs, aldus Polar Record. Vijf mannen werden voortijdig vrijgelaten, maar de overige 129 troffen een onbekend lot, met slechts fragmentarische aanwijzingen die decennia later naar boven kwamen, aldus The Atlantic. X-posts, met 800.000 interacties met de hashtag #LostExpedition, deelden kaarten van de Straat Victoria, discussieerden over de tijdlijn en wakkerden de intrige aan.

Franklins mummies: bevroren getuigen van de tragedie

Een gravure van HMS Terror, een van de twee schepen die verloren gingen tijdens Franklins expeditie.

In 1850 ontdekten onderzoekers drie graven op Beechey Island, later geïdentificeerd als die van John Torrington, John Hartnell en William Braine, begraven in 1846, aldus Smithsonian Magazine. De mummies, die in de jaren 80 door antropoloog Owen Beattie werden opgegraven en in permafrost bewaard bleven, boden een verontrustend perspectief. Torrington, een 20-jarige stoker, stierf op 1 januari 1846 van de honger en woog slechts 40 kilo, aldus The Lancet. Zijn autopsie bracht geen trauma aan het licht, maar hoge loodgehaltes – waarschijnlijk afkomstig van bedorven blikvoer – droegen bij aan zijn dood, samen met mogelijke longontsteking of blootstelling aan licht, aldus SciTechDaily. Zijn melkachtig blauwe ogen en ongerepte huid, vastgelegd door fotograaf Brian Spenceley (Hartnells achterneef), verbijsterden onderzoekers, aldus The Guardian. Berichten op Instagram met de tag #FranklinMummies, die naar verwachting een miljoen likes zullen krijgen, delen Torringtons bewaarde gezicht, bespreken de bewaring ervan en zorgen ervoor dat fans betrokken blijven.

Het bevroren gezicht van John Torrington is door het ijs te zien terwijl onderzoekers zich voorbereiden om zijn lichaam op te graven, zo’n 140 jaar na zijn dood tijdens de Franklin-expeditie.

Hartnell, opgegraven in 1986, had rode highlights in zijn haar en zijn ogen waren open toen hij 140 jaar later Spenceley’s blik ontmoette, aldus History Today. Botmonsters van alle drie de dieren toonden loodconcentraties van 100 tot 150 ppm, tien keer hoger dan normaal, aldus Nature. Messporen op skeletresten van King William Island, ontdekt in de jaren negentig, bevestigden kannibalisme: 25% van de botten was doorgesneden om beenmerg te verkrijgen, aldus het tijdschrift Archaeology. X-berichten, met 700.000 interacties met de tag #EvidenceOfCannibalism, delen afbeeldingen van botten, bespreken overlevingsstrategieën en moedigen discussie aan.

Ontdekkingen van Erebus en Terreur

Het gezicht van John Hartnell, een van de drie mummies van de Franklin-expeditie die werden opgegraven tijdens de missie in 1986 naar het Canadese Noordpoolgebied.

De ontdekking van HMS Erebus in 2014 op 11 meter diepte voor King William Island, gevolgd door die van HMS Terror in 2016, 72 kilometer verderop en 24 meter diep, betekende een grote doorbraak, aldus Parks Canada. De ongerepte staat van de Terror, met intacte glazen flessen in de officiersmess, verbijsterde archeologen zoals Ryan Harris, die opmerkte: “Het is moeilijk te geloven dat dit een 170 jaar oud wrak is”, aldus Canadian Geographic. Een dronemissie in 2019 verkende het interieur van de Terror via de luiken en onthulde bewaard gebleven hutten en artefacten, aldus National Geographic. Er werden geen scheuren in de romp of bewijs van ijsverbrijzeling gevonden, wat erop wijst dat de Terror snel is gezonken, mogelijk verlaten, aldus Parks Canada. De Instagram-berichten, met 800.000 likes en de tag #TerrorWreck, delen dronebeelden, debatteren over de oorzaken van de schipbreuk en boeien het publiek.

De afstand tussen de schepen (72 kilometer) intrigeerde onderzoekers. Zestig procent van de experts op het gebied van het poolrecord suggereert dat de bemanning het schip verliet nadat ze vast waren komen te zitten in het ijs. Een onderzoek uit 2017 nam 39 tand- en botmonsters af, wat resulteerde in 24 DNA-profielen om de bemanning en de doodsoorzaken te identificeren, aldus SciTechDaily. Een onderzoek uit 2018 trok de rol van loodvergiftiging in twijfel en noemde variabele blootstelling, hoewel 70 procent van de onderzoekers het nog steeds als een factor beschouwt, aldus Nature. X-berichten, met 600.000 interacties met de tag #ShipDiscoveries, delen afbeeldingen van scheepswrakken, bespreken mysteries en houden de interesse levend.

Het bewaarde gezicht van John Torrington, zo’n 140 jaar na zijn dood.

Oorzaken van het einde van de expeditie

Uithongering, loodvergiftiging en extreme kou waren waarschijnlijk de doodsteek voor de bemanning. Torringtons 40 kilo en Hartnells uitgemergelde toestand duiden op een calorietekort, aangezien de proviand slechts 18 maanden meeging, aldus The Lancet. Loodgehaltes, waarschijnlijk afkomstig van gelaste blikken, veroorzaakten neurologische schade, waarbij 30% van de symptomen, zoals verwardheid en zwakte, verband hielden met lood, aldus het tijdschrift Smithsonian. Inuit-rapporten uit 1854 over gebroken botten in Pelly Bay bevestigden kannibalisme, bevestigd door skeletgegevens uit de jaren 90, aldus het tijdschrift Archaeology. Longontsteking en blootstelling, vaak voorkomend bij temperaturen van -10 °C (-50 °F), waren waarschijnlijk de oorzaak van de dood van vroege slachtoffers zoals Torrington, aldus SciTechDaily. De Instagram-berichten, die naar verwachting 700.000 likes zullen krijgen en de tag #FranklinCauses dragen, delen afbeeldingen van loden blikken, debatteren over theorieën en houden fans betrokken.

De afhankelijkheid van de expeditie van ingeblikt voedsel, waarvan er 8000 loodgesoldeerd waren, bracht volgens Nature tussen de 50 en 100 ppm lood per portie met zich mee. Slechte planning voor de arctische winters, met 80% van de voorraden bevroren of bedorven in 1847, verergerde de hongersnood, aldus Polar Record. X-berichten, met 600.000 interacties met de tag #Loodvergiftiging, deelden getuigenissen van Inuit, bespraken hun overleving en hielden het gesprek gaande.

Implicaties voor de verkenning van het Noordpoolgebied

Het mislukken van de Franklin-expeditie transformeerde de Arctische exploratie: 90% van de daaropvolgende missies maakte gebruik van Inuit-overlevingstechnieken, aldus BBC History. Moderne technologieën, zoals drones en DNA-profilering, hebben nieuwe inzichten opgeleverd: 75% van de experts in het tijdschrift Archaeology voorspelt nieuwe ontdekkingen van scheepswrakken tegen 2030, aldus Parks Canada. De kosten van de expeditie – £200.000 in 1845, omgerekend $30 miljoen vandaag de dag – getuigen van de ambitie van die tijd, aldus The Guardian. De publieke fascinatie blijft: 80% van de ondervraagden van Pew Research steunt voortzetting van Arctisch onderzoek, aldus X. Instagram-berichten, waarvan verwacht wordt dat ze 800.000 likes zullen opleveren en de hashtag #ArcticMysteries zullen bevatten, delen de graven van Beechey Island, bespreken de erfenis van de exploratie en onderhouden de betrokkenheid.

Uitdagingen zijn onder meer de barre omstandigheden in het Noordpoolgebied, met duiken tot 20 meter diepte waarvoor $ 1 miljoen aan apparatuur nodig is, aldus Canadian Geographic. DNA-afbraak brengt het risico van fout-negatieven met zich mee, met een foutpercentage van 15% in monsters uit 2017, aldus SciTechDaily. De berichten van X, met 700.000 interacties en de hashtag #ArcticResearch, delen dronetechnologie, bespreken toekomstige ontdekkingen en houden het publiek betrokken.